داستان اسباب‌بازی‌ها به چندین هزار سال قبل باز میگردد، جایی که تمدن‌های باستان مانند یونان، مصر و روم کودکان را با اسباب بازی چوبی و سفالی سرگرم می‌کردند. در کشور ما نیز، فرفره‌ها، توپ‌های پارچه‌ای و اسباب‌بازی‌های ساده، بخشی از بازی‌های کودکان را تشکیل می‌دادند. با انقلاب صنعتی اروپا، اسباب‌بازی‌ها وارد مرحله تولید انبوه شدند و عروسک‌های چینی، قطارهای کوچک و ماشین‌های فلزی وارد دنیای کودکان شدند.
در حال حاضر، با پیشرفت فناوری و وجود تکنولوژی‌های جدید، اسباب‌بازی‌های رباتیک و همچنین بازی‌های دیجیتالی، دنیای بازی و سرگرمی را متحول کرده‌اند. اگر به دنبال خرید اسباب‌بازی‌های عمده، باکیفیت و متنوع هستید، بهتر است سری به سایت رحیمی تویز بزنید و از محصولات جذاب ما دیدن کنید!
تاریخچه صنعت اسباب بازی از دوران باستان تا قرن بیستم
اسباب‌بازی‌ها از گذشته تاکنون نقش بسیار پررنگی در رشد و تکامل کودکان داشته‌اند. از آن جایی که این ابزارها علاوه بر سرگرم‌کردن کودک، وسیله‌ای آموزشی نیز محسوب می‌شوند، از دوران باستان تا عصر حاضر، همیشه حائز اهمیت بوده و هستند.
1.اسباب‌بازی در دوران مصر باستان
در دوران مصر باستان، اغلب اسباب‌بازی‌ها از جنس سفال، سنگ یا چوب بودند و کودکان مهارت‌های زندگی و همچنین رزمی را از طریق همین ابزارها یاد می‌گرفتند. به طور مثال، یک اسباب بازی چوبی آن دوران، عروسک دست و پا متحرک بود که به شکل انسان یا حیوان طراحی می‌شد و کودکان از آن به‌عنوان یک اسباب‌بازی نقش‌آفرینی استفاده می‌کردند.
2.اسباب‌بازی در روم باستان
در زمان روم باستان، غالب اسباب‌بازی‌ها از جنس چوب، استخوان یا سنگ و فلز بودند. جالب است بدانید که یویو، یکی از محبوب‌ترین اسباب‌بازی‌های حال حاضر نیز در آن دوران وجود داشت. استفاده از عروسک‌ها و مجسمه‌های طرح حیوانات نیز در زمان روم باستان بسیار مرسوم بود. این عروسک‌ها متناسب با شرایط فرهنگی جامعه و اتفاقات بزرگی مانند جنگ، ساخته می شدند.
3.اسباب‌بازی‌ها در قرون‌وسطی
در قرون‌وسطی، اسباب‌بازی‌ها وسیله‌ای برای سرگرمی و آموزش بودند. شطرنج، یکی از محبوب‌ترین بازی‌های دوران قرون‌وسطی به شمار می‌رفت که از هند به اروپا آمده بود. این اسباب بازی قدیمی، علاوه بر سرگرم‌کردن کودکان و بزرگسالان، برای تقویت قوه تفکر و منطق آن‌ها فواید زیادی داشت. تولید اسباب‌بازی‌های چوبی مانند اسب نیز سبب شد، کودکان با قوه تخیل خود داستان‌های جالب و خیالی بسازند و یا در افکار خود مهارت‌هایی مانند سوارکاری را تمرین و مرور کنند.
4.اسباب بازی دوران رنسانس
در دوران رنسانس، اسباب بازی‌ها بسیار گسترده‌تر شدند و در تهیه آن‌ها نیز از مواد متنوع‌تری استفاده شد. مدل‌های جدید انواع اسباب بازی کلاسیک، در کنار عروسک‌ها و مجسمه‌های حیوانات، از جمله طرح‌های نوآورانه عصر رنسانس بودند. اسباب بازی‌های چرخ‌دار و ابزارهای موسیقی نیز اغلب در همین دوران طراحی و ساخته شدند.
5.اسباب بازی ها در قرن هفدهم و هجدهم
در قرن هفدهم و هجدهم، با ظهور تکنولوژی‌های جدید، اسباب بازی‌ها نیز بسیار متحول شدند. در طی این دوران، اغلب اسباب بازی‌ها مانند: تخته و پازل، جنبه آموزشی داشتند. کودکان با انجام این بازی‌ها، مهارت‌های حل مسئله و تفکر خود را تقویت می‌کردند. جالب است بدانید که اسباب بازی‌های آهنی و حتی عروسک‌های چوبی با لباس پارچه‌ای نیز در همین دوران تولید شدند.
6.اسباب بازی ها در قرن نوزدهم
با انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم، تولید انبوه انواع اسباب‌بازی‌ها آغاز شد. این موضوع فرصتی فراهم کرد که با کاهش هزینه‌های تولید اسباب‌بازی، مردم عادی و اقشار ضعیف‌تر جامعه نیز بتوانند آن‌ها را برای کودکان تهیه نمایند. قطار اسباب‌بازی و خانه عروسکی، به عنوان یک اسباب بازی جذاب برای کودکان، در قرن نوزدهم تولید و معرفی شد. عروسک‌های معروف بروسلین که از جنس سرامیک بودند و لباس‌های دست‌دوز زیبایی به تن داشتند نیز در قرن نوزدهم ساخته شدند. این مدل عروسک‌ها در میان خانواده‌های ثروتمند اروپا، نماد ظرافت و زیبایی به شمار می‌آمدند.
7.اسباب بازی های قرن بیستم
قرن بیستم به دوران پیش از جنگ جهانی و بعد از جنگ جهانی تقسیم میگردد. پیش از آغاز جنگ جهانی، اسباب‌بازی‌ها بر اساس شخصیت‌های داستانی (میکی موس و سوپرمن) طراحی می‌شدند که با گسترش رسانه‌های تصویری، در بین کودکان بسیار محبوب بودند. مدل‌های اولیه ماشین کلاسیک اسباب بازی که بعد از تولید، بسیار مورد استقبال قرار گرفت نیز یادگار همین دوران است.
بعد از جنگ جهانی به دلیل کمبود مواد اولیه، تولید اسباب‌بازی بسیار کاهش یافت، اما پس از جنگ و با پیشرفت تکنولوژی، شرکت‌های تولید کننده اسباب‌بازی، پلاستیک را جایگزین مواد اولیه‌ای مانند فلز و چوب کردند. پلاستیک، تنوع زیادی به تولید انواع اسباب‌بازی‌ها بخشید و با کاهش هزینه‌ها سبب شد که بسیاری از آن‌ها، در دسترس قشرهای متوسط و ضعیف جامعه نیز قرار گیرند.
نگاهی به تاریخچه اسباب بازی در ایران
تاریخچه ساخت اسباب بازی در ایران به چندین هزار سال قبل باز میگردد؛ زیرا در کاوش‌های باستان‌شناسی، اشیاء عتیقه مختلفی یافت شده که در بین آن‌ها، لوازمی برای سرگرمی کودکان نیز وجود دارد. این اسباب‌بازی‌ها شامل اشکال حیوانات با سنگ و چوب، عروسک‌های سفالی و چهارچرخه‌های دست‌ساز می‌شود. عواملی مانند: فرهنگ، آداب و رسوم، تمدن و سنت‌ها، نقش بسیار مهمی در ساخت عروسک‌های مختلف دارند.
دوران ایران باستان شامل، امپراتوری مادها تا زمان سقوط امپراتوری ساسانیان می‌شود. با توجه به تغییرات فرهنگی و مذهبی زیادی که در ایران رخ داده، صنعت اسباب بازی نیز از این تغییرات تاثیر گرفته است. برخی از مهم‌ترین اسباب‌بازی‌های پرکاربردی که از دیرباز تاکنون همواره مورد استفاده قرار می‌گرفتند و برخی از آن‌ها، هم‌اکنون نیز توسط کارخانه مای توی و دیگر شرکت‌های تولید اسباب‌بازی ساخته می‌شوند، عبارت‌اند از:
- اسباب‌بازی‌های کاربردی مانند: جغجغه‌ها
- اسباب‌بازی‌هایی برای افزایش مهارت های گوناگون مانند: چهار چرخه‌ها
- اسباب‌بازی‌های تزیینی مانند: حیوانات
- اسباب‌بازی‌های مذهبی و آیینی برای پیشکش
- اسباب‌بازی‌های آموزشی برای پرورش قوه تخیل کودک
- اسباب‌بازی‌های جادو برای دور کردن شیطان و دیو
سابقه تولید اسباب بازی در ایران
در مورد اولین تولیدکنندگان اسباب‌بازی در ایران منابع دقیق وجود ندارد؛ اما شواهد موجود حاکی از آن است که تولید اسباب بازی در ایران به دوران باستان برمی‌گردد. در کاوش‌های باستانی، اسباب‌بازی‌هایی از جنس سنگ سفال و چوب پیدا شدند که قدمت آن‌ها به هزاران سال قبل باز میگردد. اولین کارخانه تولید اسباب‌بازی کشور ما در سال ۱۳۳۶ به نام کارخانه ایران تأسیس شد. کارخانه ایران که در شهر تهران واقع شده بود، انواع گوناگونی از ابزارهای چوبی و پلاستیکی را برای سرگرمی کودکان تولید می‌کرد.
تأسیس کارخانه ایران به نقطه عطفی در صنعت سرگرمی و اسباب‌بازی ایران تبدیل شد، چراکه این حوزه، در دهه‌های ۱۳۴۰ و 1350، با تاسیس شرکت‌های جدید بسیار رونق گرفت. در طی این سال‌ها، انواع اسباب‌بازی‌های ایرانی و خارجی در بازار کشور وجود داشت. در آن دوران، مبادلات تجاری ایران با کشورهای غربی سبب شد که علاوه بر تولید اسباب‌بازی‌های سنتی ایرانی، مدل‌های غربی نیز در بازار عرضه شوند. بعد از انقلاب اسلامی در سال 1357، صنعت اسباب‌بازی ایران با تحولات جدیدی روبه‌رو شد. اغلب کارخانه‌های تولید اسباب‌بازی دولتی شدند و تولید اسباب‌بازی‌هایی که مغایر با فرهنگ ایرانی اسلامی بودند، به طور کامل متوقف شد.
در دهه‌های 1360 و 1370، اغلب اسباب‌بازی‌های ایرانی متناسب با فرهنگ مذهبی و انقلابی ایران ساخته می‌شدند. همچنین در آن دوران، تولید اسباب‌بازی‌های فکری و آموزشی نیز مورد توجه قرار گرفت. در حال حاضر، شرکت خزلی پلاست، طرح‌های جالب و نوآورانه‌ای را برای تولید اسباب‌بازی‌های مختلف، پیاده می‌کند. این کارخانه، انواع محصولات آموزشی، فکری و سرگرمی را باکیفیت بسیار مناسبی برای کودکان تهیه و تولید می‌نماید.
وضعیت فعلی صنعت اسباب بازی در ایران
در حال حاضر، صنعت تولید اسباب بازی در ایران، با چالش‌های پیچیده‌ای دست‌وپنجه نرم می‌کند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
-
واردات بی‌رویه محصولات خارجی
متأسفانه، حجم بسیار زیادی از اسباب‌بازی‌هایی موجود در بازار ایران، به‌صورت قانونی یا به‌عنوان کالای قاچاق وارد می‌شوند که این امر می‌تواند تولیدکنندگان داخلی را با چالش‌های جدی مواجه سازد.
-
کمبود مواد اولیه
حجم بالایی از مواد اولیه مورد نیاز برای تولید اسباب‌بازی‌ها، باید از کشورهای خارجی وارد شود که این موضوع می‌تواند هزینه‌های تولید و قیمت نهایی را به‌صورت چشمگیری افزایش دهد.
-
عدم نوآوری و خلاقیت
متأسفانه، اغلب اسباب‌بازی‌های تولید داخلی، از نظر ایده و طراحی نسبت به رقبای خارجی عقب‌مانده‌اند که این موضوع کودکان را به سمت خرید کالاهای خارجی سوق می‌دهد.
علی‌رغم چالش‌های زیادی که در صنعت اسباب‌بازی ایران دیده می‌شود، این بخش همچنان پتانسیل زیادی برای رشد و پیشرفت دارد. از جمله فرصت‌های پیش‌روی صنعت اسباب‌بازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
وجود بازار بزرگ داخلی
باتوجه‌به جمعیت حدود 80 میلیون نفری ایران، بازار بسیار گسترده و بزرگی برای صنعت اسباب بازی وجود دارد.
-
علاقه کودکان به اسباب‌بازی‌های آموزشی
هم اکنون اکثر خانواده‌ها نسبت به اهمیت آموزش بچه‌ها در دوران کودکی پی برده‌اند، به همین دلیل تقاضا برای خرید اسباب‌بازی‌های آموزشی و پخش عمده بازی فکری، روزبه‌روز در حال افزایش است.
-
حمایت دولت از تولیدکنندگان داخلی
دولت می‌تواند ضمن ارائه تسهیلات و حمایت لازم از کارخانه‌های اسباب‌بازی ایرانی، به رونق این صنعت کمک شایانی کند.
کلام آخر
تاریخچه ساخت اسباب بازی در ایران و جهان بسیار غنی و جذاب است و به تمدن‌های دوران باستان برمی‌گردد. اولین اسباب‌بازی‌ها، مانند حیوانات چوبی یا عروسک‌های سفالی در مصر و یونان باستان طراحی و ساخته شدند. اسباب‌بازی‌هایی مانند شمشیر چوبی، علاوه بر سرگرم‌کردن کودکان، مهارت‌های رزمی که یادگیری آن‌ها در آن دوران بسیار ضروری بود را به کودکان آموزش می‌دادند.
هم اکنون اسباب‌بازی‌ها با تکنولوژی‌ها و فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند: واقعیت مجازی و هوش مصنوعی ترکیب شده‌اند. هدف از تولید این اسباب‌بازی‌ها، سرگرمی، آموزش و پرورش خلاقیت کودکان است. خریداران عمده اسباب‌بازی می‌توانند محصولات مورد نیاز خود را از فروشگاه‌های معتبر و مرکز خرید عمده اسباب بازی در تهران با کیفیت و قیمت بسیار مناسبی تهیه نمایند.
