اسباببازیها با هدفهای مختلفی طراحی و تولید می شوند که هرکدام از آنها برای رشد مهارتهای خاصی در کودک شما، متناسب با سن کودک از تولد تا بزرگسالی است. انتخاب اسباببازی مناسب در جهت کمک به رشد این مهارتها بسیار ضروری است. اسباب بازیها بخش بزرگی از کودکی را تحت تاثیر قرار میدهند که اگر درست و عاقلانه انتخاب نشوند، میتوانند تاثیرات مخربی روی کودک شما به جای بگذارند. اسباب بازی مناسب باید بتواند کودک شما را برای زمان طولانی سرگرم کند و کودک برای استفاده از آن مشتاق باشد. اگر پس از مدت کوتاهی برای فرار کردن از بازی با اسباب بازی تلاش کرد بدانید انتخاب درستی نداشتهاید. در ادامه به بیان برخی از مهمترین عوامل انتخاب درست اسباب بازی میپردازیم.
انتخاب اسباب بازی متناسب با سن کودک
سن کودک یک عامل مهم در انتخاب اسباب بازی مناسب است. اسباب بازیها باید متناسب با مرحله رشدی باشند که کودک طی می کند. بازیهایی که برای کودکان نوپا طراحی شدهاند برای نوزادان مناسب و ایمن نیستند و بالعکس. باید با توانایی آنها مطابقت داشته باشند و به راحتی قادر به دستکاری آن باشد. اگر اسباب بازی برای کودک بسیار پیشرفته باشد ممکن است خیلی سریع باعث ناامیدی و بی حوصلگی او شود. همچنین اگر اسباب بازی بسیار آسان باشد یا کمتر از تواناییهای کودک باشد می تواند خیلی سریع بازی را به اتمام رسانده و باعث خستگی شود و ممکن است باعث عدم تمایل مجدد به بازی شود.
- 0 تا 12 ماه: اسباب بازیهای نرم، جغجغه، دندانگیر و اسباب بازیهای حسی و انتخاب رنگهای روشن
- 1 تا 3 سال: بلوکهای چیدنی، اسباب بازیهای کشیدنی و هل دادنی و موزیکال، عروسکهای نرم و کتاب
- 3 تا 5 سال: ستهای بازی تخیلی مثل آشپزخانه، لوازم پزشکی، ابزار فنی، پازلهای ساده، بازیهای رومیزی اولیه و وسایل هنری
- 6 تا 8 سال: اسباببازیهای آموزشی مثل کیتهای ساختنی و رباتهای ساده، دوچرخه، ستهای کاردستی و کتابهای تعاملی
- 9 سال به بالا: بازیهای رومیزی پیچیدهتر، ماشینهای کنترلی و تجهیزات ورزشی
توجه به علایق کودک در انتخاب اسباب بازی مناسب
اسباب بازیهایی که با توجه به علایق کودک انتخاب می شوند برای مدت زمان بیشتری کودک را درگیر می کنند. اگر به این صورت انتخاب شوند، کودک علاقه بیشتر به بازی خواهد داشت. در واقع هرچیزی که ما انتخاب می کنیم باید توسط کودک هدایت شود و با علاقه او مطابقت داشته باشد. این به معنای خرید مداوم اسباب بازی نیست بلکه به این معناست که اسباب بازیای انتخاب کنید که برای مدت طولانی مورد توجه قرار بگیرد و علاقه کودک را برای مدت طولانی حفظ کند.
به عنوان مثال اگر کودکتان عاشق دایناسورهاست، اسباببازی یا کتابهای مرتبط با دایناسورها را انتخاب کنید. اگر به موسیقی علاقه دارد، یک ارگ یا ست درام کوچک مناسب است. اگر به ابزار فنی علاقه دارد، ستهای بازی تخیلی و اگر به معما و کشف کردن علاقه نشان می دهد، اسباب بازی فکری گزینه بهتری خواهد بود.
آموزش مهارتهای جدید
برای خرید اسباب بازی باید اهدافی مثل آموزش مهارت جدید، رشد خلاقیت و یادگیری را در نظر بگیرید. این نوع از بازیها با شیوهای خلاقانه و جذاب طراحی شدهاست که کودک را به شروع و ادامه یادگیری مشتاق می کند. از سنین پایین میتوان باعث رشد تفکر منطقی، حل مسئله، مهارتهای حرکتی، افزایش خلاقیت و مهارتهای شناختی شد. به عنوان مثال لگو و کیتهای علمی و پازل به رشد شناختی کمک میکنند و وسایل هنری باعث رشد خلاقیت می شوند. اسباب بازی دخترانه موجب افزایش اعتماد به نفس و شکل گیری آرزوهای شغلی فرزند شما می شود.
ایمنی
در سراسر جهان کودکان توسط اسباب بازیها، مجروح و دچار آسیبهای جدی می شوند. به این منظور باید در انتخاب خود، ایمنی را بسیار رعایت کنید. بیشتر جراحات به صورت خراش یا کبودیهای سطحی است اما در مواردی موجب صدمهی جدی و یا حتی مرگ می شود و این زمانی اتفاق میافتد که از اسباب بازی برای سن نامناسب و یا به شکل اشتباه استفاده شده باشد.
- تا حد امکان پلاستیک را دور نگه دارید.
- از مواد طبیعی استفاده کنید.
- لبههای تیز نداشته باشند.
- برای کودکان کم سن دارای قطعات کوچک نباشند.
اسباب بازی با پایان باز
در اسباببازیها با پایان باز (open-ended toys) به راحتی میتوان آنها را مطابق با نیازهای کودک دستکاری کرد. مواد با پایان باز چیزهایی هستند که می توانند به چیزهای مختلف دستکاری شوند. کودک می تواند با این نوع اسباب بازی تصور کند و تظاهر کند. می تواند به سادگی یک توپ باشد. اسباب بازیهای پایان باز به طور همزمان بر روی مهارت های مختلف رشدی کودک کار میکنند. بیشتر اسباب بازیهای باز، اسباب بازیهای بسیار لمسی و حسی هستند.
بازی با ارزش اجتماعی
کودکان مهارت های اجتماعی مهمی را با بازی با کودکان دیگر یاد میگیرند. با بازی اجتماعی، کودکان با همکاری، مذاکره و سازش آشنا میشوند. برای کودکان بزرگتر که تمایل بیشتری به اشتراک گذاشتن دارند، هنگام خرید اسباب بازی، مواردی را انتخاب کنید که بتوانند آنها را با دیگر کودکان استفاده کنند. برای بچههای کوچکتر، اسباببازی کافی داشته باشید تا به اشتراک گذاشتن آنها ضروری نباشد.
جمع بندی
نکاتی که گفته شد به انتخاب درست شما برای خرید یک اسباب بازی مناسب کمک می کند تا بتوانید از نوزادی تا سنین بالاتر در جهت رشد خلاقیتها و مهارتهای کودک خود تلاش کنید و اسباب بازیهایی ایمن و در عین حال کاربردی تهیه کنید.